huisvader waste opnieuw de handen en legde dan een bundeltje van de bittere kruiden op een stuk brood, doopte het in de saus en at ervan. Zo deden ook de anderen. Het paaslam werd geheel opgegeten; de beenderen werden met benen messen tot het minste zier toe afgeschrapt, gewassen en daarna verbrand. Dan zongen zij nogmaals en legden zich nu plechtig aan tafel en namen een formele maaltijd, etend en drinkend. Meerdere sierlijk gevormde spijzen kwamen op tafel en de disgenoten waren opgewekt en vol vreugde. 1178. Hier bij Lazarus hadden alle gasten mooie borden, waaruit zij aten, maar bij Jezus’ laatste avondmaal dienden hun ronde, platte broden tot borden; ze waren dun als schijven, hadden allerlei ingedrukte figuren en lagen in de uitdiepingen van de tafel. Ook de vrouwen aten al staande en waren gekleed als voor de reis. Eveneens zongen zij psalmen, maar onderhielden daarbuiten geen ceremoniën; zij verdeelden niet zelf hun lam; het werd hun van de andere tafel gezonden. In de zijplaatsen, naast de grote eetzaal aten ook vele arme mensen hun paaslam; hun maaltijd had Lazarus bekostigd; bovendien ontvingen allen nog geschenken. Jezus leerde en vertelde onder de maaltijd en hield in het bijzonder een schone toespraak over de wijnstam621, over het veredelen er van, het uitsnoeien 621 Leer over de wijnstok. – Wat Jezus hier daarover leert, heeft Joannes ingewerkt in de afscheidsrede. Zijn 14e hoofdstuk eindigt met de woorden: “Komt! laten wij van hier weggaan!” Hierop zet Jezus zijn toespraak voort in het 15e en 16e hoofdstuk en besluit ze in het 17e hoofdstuk met zijn hoogpriesterlijk gebed. De exegeten vragen zich af of de hoofdstukken 15 en 16 wellicht geen verzameling zijn van gedeelten uit andere, vroegere uitlatingen en toespraken. Zo neemt Lagrange het aan en hiervoor pleiten ook de mededelingen van K. Emmerick, want in Jezus’ afscheidsrede komen meerdere passages voor, Fascikel 23 2250