rotswanden aangebouwd). De woningen (ook de straten ervoor) liggen alzo op terrassen boven elkaar (steeds hoger)140. Hier wonen deels priesters, deels ook de geringer tempeldienaren141, die het nederige werk verrichten, zoals groeven en putten ruimen142, waarin alle vuiligheid van het geslachtofferde vee terechtkomt. Aan de andere zijde (zij meent ten noorden) valt de Tempelberg zeer steil af143, en is de vallei aldaar donker. Boven om de Tempelberg (of -plein) is ook nog een groene rand van tuintjes die aan de priesters toebehoren. Zelfs in Jezus’ tijd werd nog steeds op sommige plaatsen van de tempel gebouwd. Dit lag nooit stil. In de Tempelberg zelf was veel erts, dat zij tijdens de bouw 140 Bedoeld is de zuidkant, waar de Tempelberg overgaat in OFEL. Deze heuvel daalt met terrassen af naar de zuid- en westkant. Tegen de verticale wanden zijn huizen aangebouwd en vóór die huizen loopt nog een smal straatje. Zo zijn de huizen opgestapeld langs de heuvelhelling, zoals nu nog de huizen in het dorp Silwan aan de overkant van de Kedronvallei. In het noordgedeelte naast de Tempelberg is de heuvel effen; zijn niveau is daar 720 m. Hij daalt met terrassen af naar de zuidpunt, waar zijn niveau tot 650 m gedaald is. De huizen liggen erop tentoon gespreid. 141 Daar wonen priesters en onderhorige dienaren. – Dit wordt bevestigd door het schriftboek Nehemias, 3, 17-31. In vers 26 worden die dienaren Natineeën genoemd. 142 Putten ruimen. – In de schoot van de rots es-Sakrah is een ruime grot zonder afloop die niet anders gereinigd kon worden dan door ruiming. Menig geleerde is van mening dat het bloed der offerdieren, het pleng- en spoelwater erin vloeide. 143 Aan de noordkant is de Tempelberg steil. – Vóór de uitbreiding van het plein grensde hij ten noorden van de Gulden Poort aan een ravijn. De rots Baris eindigde naar die kant met een verticale val van 6 m. Bij de noordwesthoek van het toenmalig plein zitten thans de grondmuren 22 m diep in de grond. Dus voor de ophoging der vallei was de steilte daar groot. Fascikel 2 247