naast zich buiten deze afsluiting zitten. Jozefs rustplaats was verderop in de grot en was op dezelfde manier afgeschermd. Op een staak of balk die aan de wand uitstak, stond een aarden lamp waarin een wiek brandde, en wel op zulk een hoogte dat het licht over de beide afsluitingen in de twee cellen scheen. Ik zag hoe Jozef aan Maria wat spijs op een schotel en ook water in een kruikje bracht. Donderdag, 20 december. – Hedenavond begon een vastendag; de spijzen voor de volgende dag waren reeds bereid, het vuur in de haard toegedekt, de vensteropeningen behangen en alle huisraad van kant gezet (zie fasc. 5, nr. 117, voetnoot 255; en voetnoot 325 hierna)325. Anna is met haar tweede man, met haar oudste dochter en een dienstmeid (dezelfde, die nu zonder twijfel Anna tegemoet gegaan was) in de grot aangekomen. Reeds in de laatste dagen had ik haar op reis gezien (begin van dit nr. 144). Aan de bezoekers moest in de geboortegrot slaapgelegenheid geboden worden en dit is wel de reden waarom de H. Familie de zijgrot betrokken heeft; de ezel evenwel had men erin achtergelaten. Ik heb vandaag gezien dat Maria haar Kindje in de armen van haar moeder legde en dat deze er diep door ontroerd werd. Anna heeft dekens, doeken en eetwaren meegebracht. 325 Vasten; zie fasc. 5, nr. 117, voetnoot 255. – Haar aanduidingen van vastendagen komen altijd overeen met die van de joodse kalender, afgezien van zulke dagen die er na Christus zouden bijgekomen zijn wegens de een of andere nationale ramp. Meestal geeft K. de reden erbij; hier echter niet; is hiervan het volgende misschien niet de reden: wij lezen bij 9 Tebat in de joodse kalender: “Vasten om een reden die de voorouders niet hebben meegedeeld.” Volgens D.B. Jeûne zou het zijn om de dood van Esdras. Fascikel 6 613