Sedert dit dubbel incident kreeg de witte steen van die grot dezelfde geneeskracht en ik heb gezien dat tot in onze tijd zelfs dwaalgelovige mohammedanen zich ervan bedienen als van een geneesmiddel tegen deze en andere lichamelijke kwalen. Deeltjes van deze aarde (van dit steen of krijt) werden van oudsher door de bewakers der heilige plaatsen gewassen, gereinigd en in kleine vormen geprest en als voorwerpen van godsvrucht ter herinnering in de christenheid verspreid; het zijn de relikwieën waarop men geschreven vindt: ‘De lacto sanctissimae Virginis Mariae’: van de melk der allerheiligste Maagd”350. 350 De door K. hier vermelde feiten: het zich verbergen der H. Familie in die grot, het verlies of uitpersen van wat melk, de geneeskracht die het krijt van de grot er aan ontleende, behoren wel degelijk tot de traditie. Inderdaad, wij lezen in Petits Bollandistes, T. 2, pag. 243: “De zogenaamde melkrelikwieën van Onze-Lieve-Vrouw dateren al uit de 1e eeuw. Volgens een traditie zou de H. Veronika de leerling van Christus Martialis vergezeld hebben op zijn missietochten door Zuid-Gallië. Als relikwieën droegen zij met zich mee bloed van de eerste martelaar Stefanus, ook melk, haren en schoeisel van de H. Maagd. Het bloed bleef in een door Martialis gebouwde kerk te Bordeaux; hij bouwde later nog een andere kerk bij de zeekust op het gebied van Bordeaux, nl. te Soulac aan de monding van de Garonne. Deze kerk werd opgericht ter ere van de Moeder van God en kreeg de naam ‘Soulac’, d.i. solum lac = alleen melk; het was immers de enige relikwie die men daar kon laten, omdat zij de andere reeds elders geplaatst hadden. Door melk van Maria is niets anders bedoeld dan één van die klontjes gemaakt met krijt uit de melkgrot van Bethlehem. En feitelijk, omstreeks 1860 werd in de grond nabij de nieuwe kerk van Soulac een reliekschrijn gevonden met het opschrift: ‘melk van de H. Maagd’. In het schrijn was in een kader een witte steen bewaard gelijkend op albast. Was dit niet één van die steentjes die losgemaakt werden uit de melkgrot van Bethlehem? (of gemaakt van haar krijt?) Zulke melkrelikwieën gemaakt in de vorm van ouwels of tabletjes werden in alle streken der bekende wereld verspreid. In de middeleeuwen werd er een veelvuldig gebruik van gemaakt, want melkrelikwieën der H. Maagd treft men in vele kerken aan. (ouwels = dunne schijfjes van gedroogd deeg) Fascikel 6 673