| 
 De heuvel ligt een half uur ten noorden van dat graf en 600 m ten 
noordoosten van Mar Elias. Dit laatste heeft, evenals de heuvel, 
een niveau van 817 m. 
Rama betekent hoogte, heuvel; 
Ramat Rachel = hoogte van Rachel. 
Hij is bedekt met de ruïne van een oude stad. De ruïne heet 
Khirbet Salih; de heuvel ligt op een kruispunt van wegen en is 
weer een middenpunt van verkeer; nu loopt er ook een autoweg 
tot op de heuvel. Boven heeft men in alle richtingen een wijd 
uitzicht; dus werd Mizpa ook uit alle richtingen van ver 
waargenomen; overigens wijst daarop de naam Mizpa, d.i. 
‘observatieplaats’, ‘uitkijkpost’. 
Jeruzalem verschijnt duidelijk en dichtbij; het beantwoordt dus 
aan het gegeven uit Makk. I, 3, 4 het ligt tegenover Jeruzalem. 
Ook zegt I Makk. 3, 46: “Het is van oudsher een plaats van 
gebed.” Is het wellicht om deze reden dat de Esseen Chariot te 
Mizpa, volgens K., een klooster van Essenen stichtte? 
Overeenkomstig hiermee werden op de heuvel kluizenaarsgrotten 
of cellen opgegraven: wij lezen in Guide bleu, blz. 334: ”Men 
heeft op die heuvel een OUDE STAD opgegraven, Hebreeuwse 
inschriften op kruik-oren gevonden, een Byzantijnse kerk 
blootgelegd, een stenen kruis, een mozaïekvloer en 
KLUIZENAARS-CELLEN aan het licht gebracht.” 
Overigens is bij de zuidpunt van de heuvel ook de laatste 
rustplaats der H. Driekoningen te lokaliseren, eer ze Bethlehem 
bereikten, achter een stad (Mizpa), en bij een dorp (Betsoer 3), die 
K. goed kende. 
K. brengt ook meestal Mizpa in verband met het dorp van Jozefs 
verwanten, dat zowat een uur meer oostelijk moet liggen (b.v. in 
nr. 312) ook brengt zij het wel in verband met Bethlehem; nooit 
legt zij het ten noorden van Jeruzalem. 
Een moeilijkheid in haar opgaven is deze uitdrukking: het ligt 
weinige uren van Bethlehem. De ware betekenis hiervan moeten 
Fascikel 11 
373 
 |