| De leerlingen waren er gaarne binnengegaan, maar Jezus zei hun: “Indien Ik hier tot de Joden ga, zullen ze Mij slecht onthalen en niets presenteren; ga Ik tot de heidenen, dan zullen de Joden daar aanstoot aan nemen en zich aan lastertaal en belediging jegens Mij schuldig maken.” Voorts voorzegde Hij dat die b) Gamala = Dabboesijeh = Damal. – Gamala is een zeer beroemde stad, door de beschrijving die Flavius Josephus nagelaten heeft van haar inname door de Romeinse legers onder Vespasiaan. Voor ons is het zeker dat het te vereenzelvigen is met het tegenwoordige Dabboesijeh, zowat 4 km ten noorden van Khalid of Galaäd. De ligging past treffend in het kader van K.’s verhalen, maar we hebben nog andere argumenten. De naam Dabboesijeh betekent ‘bochel, kameelbult’, terwijl Gamala betekent: ‘kameel’, waarvan de bochel de kenmerkende eigenschap is. Met de naam bochel of bult kan men ook wel de kameel aangeduid hebben. Ons woord kameel is van Gamala afgeleid. Gamala had deze naam, zegt Flavius Josephus, van de vorm die het vertoonde. Dezelfde wijst het aan tegenover Tarichea en boven het Meer. Het ligt, zegt hij nog, in het zuiden van Gaulanitis, gelijk Sogane in het noorden en Seleucia boven het meer Merom in het midden; zijn ligging is bovenmate sterk, het strekt zich uit op een heuvel, die zich midden op een hoge berg verheft (dus gelijk een bult op de rug van een kameel); hiervan heeft het zijn naam Damal (of Gamala); zijn voorkant en zijden zijn door diepe valleien beschermd. Aan de achterkant hangt het samen met het gebergte, maar daar is het door versterkingen oninneembaar gemaakt; het hangt als boven een afgrond (nl. boven de diepe valleien van de Hiëromax en een bijrivier). Wat de doorslag aan onze vereenzelviging geeft is dit: K. legt het op het zuideinde van het lange gebergte en toch legt ze het moeras aan de noordvoet van de berg van Gamala. Schijnbare tegenspraak, die verdwijnt bij het zien hoe de berg van Gamala een uitsprong en verlenging heeft naar het westen. Het genoemde zwijnenmoeras nu ligt aan de noordvoet van deze uitsprong: “Der Sumpf liegt südöstlich von Gergesa, nördlich unter dem Bergrücken von Gamala”. (nr. 904) (Zie grote kaart 3). Fascikel 16 947 |