bed en ga weg!” Maar dit wist de man niet, daar hij Jezus niet kende en Hem nooit van zijn leven gezien had. Jezus was ondertussen verdwenen en evenzo de andere leerlingen. Wat echter in het evangelie bij dit wonder staat, namelijk dat deze man Jezus in de tempel zag en Hem aanwees zeggende dat Deze het was, die hem genezen had, en dat Jezus naar aanleiding daarvan met de Farizeeën in dispuut geraakte over het genezen op de sabbat (Joa. 5, 15 en vlg.; nrs. 1173-1174), is pas later op een ander feest geschied. Joannes heeft het echter hier zo maar in één adem na elkaar verteld. Ik heb deze verklaring uitdrukkelijk daarbij bekomen558. Door dezelfde Joden, die de genezene over het dragen van zijn bed op de sabbat berispten, werd zijn genezing, nadat Jezus Jeruzalem verlaten had, algemeen bekend. Daar allen die hem kenden, hem voor ongeneeslijk hielden, baarde dit wonder een groot opzien. 1051. De andere zieken, die Hij en de leerlingen bij de vijver Bethesda genezen hadden, werden niet verder in aanmerking genomen; men schreef hun genezing aan de wonderkracht van de vijver toe. Ook waren ze niet op de sabbat (maar juist er vóór) genezen, en ook hierom lette men te minder op hen. Overigens had niemand Jezus door de ingangen, waar zich de wachten en opzichters van de vijver bevonden, het gesticht in- of uit zien gaan. 558 Wat in het Evangelie bij dit wonder staat. – Dat dit later plaats had, wordt in het evangelie zelf geïnsinueerd met het woordje ‘postea’, ‘daarna’, ‘later’. Omdat dit woordje zowel een korte als lange tijd kan aanduiden, is het Evangelie hier onduidelijk. Onder het lezen der Evangeliën mag men niet uit het oog verliezen dat daar vaak twee feiten of toespraken samengevoegd zijn en voorgesteld worden als geschied op dezelfde plaats, in dezelfde tijd, ofschoon die op verschillende plaatsen en tijden voorgevallen zijn. (cfr. D.B. Bethsaïde 1, k, 1717). Fascikel 22 1997