uit de 4e eeuw; ze hebben deel uitgemaakt van de 4e en de 12e eeuwse

basiliek. In deze basilieken was het Cenakel ingesloten en nam er de

zuidoosthoek van in.

Het gelijkvloers heeft dezelfde indeling in 2 beuken met 2 zuilen, en in

een grote middenzaal en een kleiner achterkamer, die door een

voorplaatsje voorafgegaan is. Ook hier is in de kamer een praalgraf van

David aangebracht of ingericht. Noch in deze kamer, noch in de kamer

vlak er boven, noch in de kelder eronder heeft ooit een graf van David

bestaan. Het strekt K. tot eer, dat zij nooit van een graf van David in het

Cenakel gesproken heeft.

Wat wij nu het eigenlijke Cenakel noemen, nl. de middenzaal vanaf de

houtplaats (7), meegerekend tot en met de achterkamertjes en de

achtermuur, waar men met een trap in de kelders afdaalde, is niet het

hele Cenakel uit de tijd van Christus.

Tot het toenmalige Cenakel behoorde een voorplaats en aan

weerszijden 2 zijgangen met slaaplegers langs de muren. Ook was

werkelijk in deze gangen slaapgelegenheid en daardoor konden zich hier

gemakkelijk dag en nacht 120 personen ophouden. Deze gangen

schijnen wel lager geweest te zijn dan de middenzaal, want deze was

boven de kelders gelegen en daarom stak ze boven de omgeving uit.

Vandaar dat men nu nog met enige treden van buiten naar binnen gaat.

Die verhoging boven de grond kon opvallend of aanzienlijk zijn, als men

er rekening mee houdt dat de bodem van alle heilige plaatsen of er

omheen aanzienlijk verhoogd is door de opstapeling van het puin dat

van de oude grootse kerken afkomstig is.

Een zaal of huis, op deze manier boven de grond verheven, werd ook

hooghuis of hoogzaal genoemd, in het Arabisch Alijat, in het Perzisch

Balachane, “wegens zijn hoge ligging boven de grond.” (cfr. Dapper,

Perzië, 63).

Bovendien veronderstelt het verblijf van 120 personen gedurende lange

tijd, dag en nacht, veel meer dan een zaaltje gelijk het tegenwoordige.

Het MOET een Complex van gebouwen geweest zijn, zoals K. ons het

Cenakel beschrijft.

Tot hier deze uitweiding die voldoende is.

Fascikel 29